Tiền vệ (bóng đá)
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Bước tới: menu, tìm kiếm

Vị trí của tiền vệ trong đội hình bóng đáTrong bóng đá, tiền vệ (viết tắt trong các trận đấu quốc tế là MF, midfielder) là cầu thủ có vị trí chơi ở giữa tiền đạo tấn công và hậu vệ (đánh dấu xanh trong hình). Chức năng chính của họ là đoạt bóng từ đối phương, để chuyền lên cho tiền đạo, hoặc chính mình cũng có thể ghi bàn. Một vài tiền vệ thiên về phòng thủ nhiều hơn, trong khi một số khác lại đứng ở vị trí giữa tiền vệ và tiền đạo. Số tiền vệ trong đội hình có thể khác nhau, tùy theo đội hình mà đội đó lựa chọn và tùy theo theo vai trò của mỗi cá nhân.

Những tiền vệ xuất sắc cần có những kỹ năng sau ngoài thể lực: chuồi bóng, lừa bóng, sút, phân phối và chuyền bóng trong suốt trận đấu. Đa số các huấn luyện viên đặt ít nhất một tiền vệ trung tâm với nhiệm vụ phá lối chơi của đối phương trong khi các cầu thủ còn lại kiến tạo bàn thắng hoặc có trách nhiệm thủ và tấn đều nhau. Ở hai biên, huấn luyện viên có thể bố trí một tiền vệ cánh, một tiền vệ chuyên hoạt động sát biên để tấn công một cách cơ động.

Nói chung, một tiền vệ giỏi vừa phải thiện chiến vừa phải sáng tạo. Nếu không có sự hỗ trợ của tiền vệ thì một tiền đạo giỏi cũng không có được nhiều cơ hội tấn công, trong khi hàng hậu vệ sẽ phải chống đỡ những cuộc tấn công liên tục. Vì họ chiếm giữ vị trí có ảnh hưởng nhất trên sân, nên tiền vệ có ảnh hưởng đến trận đấu hơn bất kỳ vị trí nào khác, đặc biệt nếu họ có tầm nhìn chiến thuật và khả năng ghi bàn.

Tiền vệ thường là những cầu thủ tiêu tốn thể lực nhất trên sân do khoảng cách mà họ phải di chuyển trong trận đấu, vì có lúc họ phải lùi về để phòng thủ, hoặc phải dâng lên để tấn công cùng với tiền đạo.

Mục lục [ẩn]
1 Tiền vệ thủ
2 Tiền vệ tự do
3 Tiền vệ đa năng
4 Tiền vệ công
5 Tiền vệ cánh
6 Xem thêm
7 Tham khảo


[sửa] Tiền vệ thủ

Vị trí tiền vệ thủ trên sân được đánh dấu bằng màu xanhTiền vệ thủ (viết tắt là DM, Defensive midfielder) hay còn gọi là tiền vệ trụ là tiền vệ trung tâm đứng trên hàng hậu vệ để hỗ trợ phòng thủ, để các cầu thủ khác yên tâm tấn công. Nhiệm vụ của cầu thủ này để bảo vệ hoặc đoạt bóng từ chân đối phương, và sau đó chuyền bóng đến cầu thủ tấn công.

Vai trò thứ hai của tiền vệ thủ là phát động tấn công sau khi đoạt được bóng (bằng cách chuồi bóng hợp lệ).

Vị trí này đôi khi không được chú ý tới nhưng rất quan trọng trong các trận đấu hiện đại. Nó là một vị trí mang tính chuyện nghiệp cao, và chỉ có thể được chiếm giữ bởi một vài cầu thủ.

Có lẽ tiền vệ phòng thủ mẫu mực nhất hiện nay là Claude Makélélé. Trong câu lạc lẫn đội tuyển quốc gia, cầu thủ này chơi ở phía trước bốn hậu vệ, để phá đường tấn công của đối phương. Những cú xoạc bóng chính xác và những đường chuyền ngắn an toàn của anh chính là những gì quan trọng nhất của một tiền vệ thủ. Khi còn chơi cho Real Madrid, câu bình luận mà người ta thường nghe thấy là "Makélelé đã đoạt được bóng và chuyền cho Zidane".

Những tiền vệ thủ nổi tiếng hiện đang chơi gồm có Abdoulaye Diagne-Faye, Gennaro Gattuso, Esteban Cambiasso, Torsten Frings, Javier Mascherano, Owen Hargreaves, David Albelda, Christian Poulsen, Mahamadou Diarra, Gilberto Silva, Edmilson, và Mohamed Sissoko. Sau thành công tại Euro 2004, đội tuyển bóng đá quốc gia Hy Lạp thường xuyên sử dụng đội hình có ba tiền vệ thủ cùng một lúc (Zagorakis, Katsouranis, Basinas).

[sửa] Tiền vệ tự do

Vị trí tiền vệ trung tâm ở đội hình 4-4-2Một vài tiền vệ trung tâm (CM - Centre Midfielder) thích phát động tấn công từ vị trí lùi ở dưới. Các cầu thủ như vậy thường được gọi là tiền vệ tự do, chủ yếu nhờ khả năng chuyền bóng bổng và quan sát trận đấu từ một vị trí lùi. Do họ yếu trong phòng ngự, nên phải được hỗ trợ bởi một vài tiền vệ thủ. Các cầu thủ hiện nay có lối chơi như vậy có thể liệt kê như sau Iván Campo, Andrea Pirlo, Xabi Alonso, Xavi, David Pizarro, Eugenio Corini và Michael Carrick.

Có lẽ đây là một trong những vị trí mới nhất trong chiến thuật bóng đá hiện đại. Nó đường liên quan đến vị trí hậu vệ quét. Mặc dù vẫn không chắc chắn ai là cầu thủ đầu tiên chơi ở vị trí này nhưng có người cho rằng đó là cầu thủ Josep Guardiola[cần dẫn nguồn], người đã phổ biến lối chơi này.

[sửa] Tiền vệ đa năng
Một số tiền vệ trung tâm, gọi là tiền vệ đa năng, có thể chơi nhiều vị trí trên sân, tùy thuộc vào sức mạnh và chiến thuật của đội bóng. Họ là mắt xích giữa phòng thủ và tấn công đồng thời có thể ghi bàn hoặc lùi về phòng thủ ở cuối sân. Là những cầu thủ cơ động nhất của đội, họ thường có thể lực cực tốt và có khả năng tranh chấp bóng, chuyền bóng, sút và giữ bóng.

Những cầu thủ đáng chú ý như Cesc Fabregas, Juninho Pernambucano, Michael Ballack, Michael Essien, Patrick Vieira, Rubén Baraja, Steven Gerrard và có thể là cầu thủ nổi tiếng nhất là Roy Keane. Tất cả họ đều có thể ghi bàn và phòng thủ từ vị trí này đến vị trí khác. Những cầu thủ như thế này cũng thường được gọi là "đầu máy" của đội, vì đội bóng sẽ khó thành công nếu thiếu vắng những tiền vệ thủ lĩnh như vậy.

[sửa] Tiền vệ công

Hai vị trí của tiền vệ công trên sân.Tiền vệ công (AM - Attacking Midfielder)là một tiền vệ đứng ở vị trí chếch lênh một chút so với giữa sân để hỗ trợ việc ghi bàn.

Tiền vệ công là một vị trí có ảnh hưởng và yêu cầu cầu thủ phải có những khả năng kỹ thuật tốt, khả năng chuyền bóng ăn điểm và đôi khi cả kỹ năng lừa bóng. Tiền vệ công cũng tương tự như vai trò cầu thủ kiến thiết.

Anh ta thường là trụ tấn công cho đội bóng; và vai trò chính của tiền vệ này là tạo ra cơ hội ghi bàn cho đội mình, đồng thời có thể tự mình ghi bàn.

Juan Roman Riquelme, Francesco Totti và Kaká là những tiền vệ công được xem là hay nhất hiện nay; những cầu thủ khác bao gồm Deco, Frank Lampard, Pablo Aimar, Nery Castillo, Paul Scholes and Clarence Seedorf.

[sửa] Tiền vệ cánh

Tiền vệ cánh là vị trí màu đỏ, còn tiền vệ cơ động là vị trí màu xanhTiền vệ cánh (Winger - LW/RW) là tiền vệ tấn công nhưng có vị trí rộng dọc theo hai biên. Những tiền vệ cánh như Stanley Matthews hay Jimmy Johnstone thường được xếp vào vị trí tiền đạo trong đội hình chữ W truyền thống, và được biết với tên "Ngoài bên trái" hoặc "Ngoài bên phải", nhưng khi chiến thuật thay đổi qua thời gian, tiền vệ cánh đã có thể chơi bó vào trong hơn. Những tiền vệ cánh hiện đại nay thường được xếp vào vị trí tiền vệ, thường trong đội hình 4-4-2 hoặc 4-5-1 (nhưng khi đội bóng tấn công, có thể chuyển sang sơ đồ 4-2-4 và 4-3-3).

Tiền vệ cánh là những người cần phải vượt qua hậu vệ cánh của đối phương và tạt vào trong cho đồng đội. Họ thường là những cầi thủ nhanh nhẹn nhất trong đội và cũng có kỹ thuật lừa bóng tốt. Ngày này, một số những cầu thủ giỏi nhất có Cristiano Ronaldo, Mancini, Vincente, Ricardo Quaresma, Yuri Zhirkov, Nani,Franck Ribery, Joaquín,David Silva Aaron Lennon, Arjen Robben,và Ryan Giggs.

Trước đây các tiền vệ cánh chỉ đơn thuần là cầu thủ tấn công và luôn luôn bám biên, không cần phải quay về phòng thủ. Nhưng hiện nay, phần lớn tiền vệ cánh hiện đại được đặt ra nhiều yêu cầu hơn, có nghĩa là họ phải lùi về phòng thủ để đoạt banh bên cạnh việc tạt những quả tạt bóng chính xác vào giữa cho tiền đạo. Đôi khi, họ cũng được yêu cầu chơi vào trong, dâng lên tấn công hoặc đổi cánh. Những cầu thủ có tiềm năng như Cristiano Ronaldo, Robinho, Arjen Robben, Ricardo Quaresma hay Lionel Messi có thể lừa bóng và sử dụng những trò xảo thuật để đi qua đối phương, sút bóng hoặc kiến tạo cho đồng đội. Điều này khiến cho tiền vệ cánh trở thành một trong những vị trí được tìm kiếm nhiều nhất trong các trận đấu hiện đại.

Tiền vệ cánh thường được đánh giá rất cao trong quá khứ, nhưng tầm quan trọng của họ giảm dần theo năm tháng. Trong World Cup 1966, huấn luyện viên Alf Ramsey của Đội tuyển bóng đá quốc gia Anh đã dẫn dắt đội bóng mà không có một tiền vệ cánh thực thụ nào. Đội bóng này được biết đến với biệt danh "Điều kỳ diệu không có cánh". Trong bóng đá hiện đại, vài tiền vệ cơ động thay thế vai trò của tiền vệ cánh, mà những đóng góp của họ bao gồm cả bọc lót cho hậu vệ cánh. Martin Peters là một trong những tiền vệ cơ động như vậy. David Beckham,Ronaldinho, Shunsuke Nakamura, Robert Pires, Aliaksandr Hleb, Marat Izmailov, Tomas Rosicky và Freddie Ljungberg là những ví dụ về những tiền vệ cơ động và không còn được xem là tiền vệ cánh nữa.